معرفی کامل مسجد ایاصوفیه استانبول | جادویی ترین مسجد دنیا

آشنایی با مسجد ایاصوفیه استانبول

ایا صوفیه Hagia Sophia مسجدی است که تحسین هر بیننده و گردشگری را برمی‌انگیزد و مهم نیست که پیروی چه دینی هستید. این مسجد باشکوه تاریخچه پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته و در بین سال‌های 532 تا 537 با کاربری کلیسا ساخته شد.
نام‌های مختلفی برای مسجد ایاصوفیه در طول مدت عمر این بنا گذاشته‌اند؛ نام‌هایی همچون حاجیاسوفیا یا هاگیا صوفیا و... این مسجد در حدود قرن 6 میلادی به دستور کنستانتین اول با کاربری کلیسا و به نام کلیسای بزرگ شهر ساخته‌شد. سپس در زمان فتح سلطان محمد دوم به دستور شاه به مسجد تغییر کاربری داد. همین امر باعث شد تا اوج معماری بنا که گنبد، مناره، محراب، ستون‌ها و تزئینات قرآنی هستند، بر آن اضافه شود. سال‌ها کاربری این بنا به‌ عنوان مسجد باعث شد تا استادکاران کتیبه‌ها و آیات قرآنی را بر جای‌جای این مسجد زیبا نقش بزنند؛ اما در زمان حکومت آتاتورک و اعلام آغاز جمهوری ترکیه، ایاصوفیه به موزه تغییر کاربری یافت و تا امروز نیز یک موزه است به این معنا که مراسمی مانند نماز در آن برپا نمی‌شود. از آنجایی که حالا ایاصوفیه یک عبادتگاه فعال نیست، برای بازدید از آن باید ورودی پرداخت کنید که ریز هزینه های آن را در ادامه بیان خواهیم کرد.

اهمیت مسجد ایا صوفیه استانبول

ایا صوفیه از برترین بناهای باقی مانده از دوران بیزانس است که در آن می‌توان به وضوح شکوه معماری رومیان را دید. بی‌تردید بنایی که در زمان رومیان ساخته شده و هنوز هم مورد استفاده است، ارزش بازدید را دارد.
از دلایل دیگری که سبب اهمیت و شهرت ایا صوفیه شده، این است که معمار سنان که یکی از معماران مشهور دوران عثمانی می‌باشد، در عصر عثمانیان روی آن کار کرد و بخش‌های بسیاری از ایا صوفیه را مرمت نمود. امروزه موزه‌ی ایا صوفیه به نمادی برای استانبول و چه بسا ترکیه بدل شده و باعث غرور مردم ترکیه است.
برای بسیاری از گردشگران خارجی جالب است که بنایی که از کلیسا به مسجد تغییر کاربری یافته را از نزدیک ببینند زیرا همانطور که اشاره کردیم، این بنا تا سال ۱۴۵۳ میلادی یک کلیسای تمام عیار بود.

معماری مسجد ایاصوفیه استانبول

ارتفاع گنبد ایاصوفیه از سطح زمین 55 متر و قطر آن 31 متر می‌باشد که بر چهارستون اصلی قرار گرفته، گنبد ایا صوفیه مهمترین بخش این مسجد است که پیش از ورود مراجعان چشم‌ها را به سمت خود جذب می‌کند. علت ارتفاع زیاد بنا، تمایل سازندگان گنبد برای نشان دادن مفهوم معلق بودن و نزدیکی به آسمان و خدا بوده است.
از جنبه های دیگر بنای شاهکار ایا صوفیه می‌توان به موزاییک‌های بیزانسی و سپرهای عظیم دایره‌ای شکل عثمانی که بر روی آن‌ها آیات قرآنی نوشته‌شده اشاره کرد؛ این موزاییک‌ها از ترکیب هنر بیزانسی و هنر اسلامی عثمانی ساخته شده‌اند. در داخل بنا حدود 107 ستون وجود دارد و تمامی فضاها از خطوط و آیات قرآنی مملو می‌باشد. در کنار نشانه‌های اسلامی، بر روی برخی از موزاییک‌ها نقش‌هایی از حضرت مریم و حضرت عیسی (ع) نیز وجود دارد. در این نقوش حضرت عیسی (ع) در حال آموزش و نیایش به چشم می‌خورد و مریم مقدس، جان دوم کامننوس در لباس مجللی مزین با جواهرات، در دست خود کیفی حاوی جواهر (که سمبل نذر سلطان به کلیسا است) دیده می‌شود. ملکه آیرین نیز در پوششی مجلسی در حال ارائه یک مدرک در سمت چپ مریم مقدس ایستاده است.
چهار مناره نیز در چهار طرف مسجد ایاصوفیه در زمان سلطان محمد فاتح ساخته شد.
ناگفته نماند که در مسجد ایاصوفیه کاشی کاری‌های بسیاری وجود دارد اما از میان آنها برخی مشهورتر هستند که عبارتند از: سونو (حضرت مریم و مسیح)، مسیح و لوئی ششم، دو فرشته (تا حدود زیادی از بین رفته است)، موزاییک اسقف (در بالای در ورودی)، دسیسی (حضرت مسیح به شکل ناراحت)، کمننوس (خانواده اشراف رومی کمننوس)، الکساندر (امپراتور الکساندر) و...
اگر بخواهیم در رابطه با معماری ایا صوفیه صحبت کنیم باید به اندازه‌ی کتابی قطور برایتان بگوییم اما توصیه می‌کنیم که خودتان از ایا صوفیه دیدن نمایید و سوالاتتان را با ما در میان بگذارید تا کارشناسان و لیدرهای ما بتوانند به صورت حرفه‌ای تر شما را راهنمایی کنند.

تاریخچه مسجد ایاصوفیه استانبول

ایاصوفیه تاریخ پر فراز و نشیبی دارد و باید بگوییم که آن را نه یکبار بلکه سه بار ساختند به این معنا که هر بار شکل خاصی به آن بخشیدند و به گونه‌ای آن را تغییر دادند که گویا بنا از نو ساخته شده است. نخستین بار بنای ایاصوفیه در سال 337 میلادی نهاده شد ولی چند سال بعد مسجد ایاصوفیه و مناطق اطرافش دچار آتش سوزی شدند و ایاصوفیه در این زمان به میزان زیادی دچار آسیب شد. در سال 405 میلادی چند بخش به آن افزودند که مهمترینشان 5 محراب بود. در سال 532 میلادی باز هم ایا صوفیه از بین رفت زیرا نبرد مشهور نیکا رخ داد و استانبول کنونی را با خاک یکسان کرد. بعدها باستانشناسان با بررسی بقایای ایا صوفیه توانستند به طبقات زیرین این بنا دست پیدا کنند که این بخشها هم اکنون قابل بازدید هستند.
بنای ایاصوفیه که امروزه در استانبول مشاهده می‌کنید، به دستور یوستی‌نیانوس یا ژوستینین یکم، امپراتور روم شرقی (قسطنطنیه) ساخته شد. سازندگان ایاصوفیه توانستند پس از 5 سال کار ساخت آن را به پایان برسانند.
در آخر در سال 537 میلادی ایا صوفیه افتتاح شد و مردم می‌توانستند برای به جای آوردن مراسم مذهبی به آن مراجعه کنند. پس از این وقایع همانطور که بالاتر اشاره کردیم، حکایت ایاصوفیه به دوران عثمانیان می‌رسد، جایی که ایاصوفیه از یک کلیسا به مسجد تغییر کاربری یافت زیرا دین رسمی پادشاهان عثمانی اسلام بود. از اینجا به بعد کلیسای بزرگ روم شرقی به کلیسای بزرگ عثمانیان تبدیل شد.
خوشبختانه از دوران ژوستینین تاکنون ایاصوفیه دچار خسارت چندانی نشده است و در چند سال گذشته نیز به دلیل توجه بیشتر به صنعت گردشگری ترکیه، وضعیت بهتری یافته و حالا از مشهورترین  دیدنیهای شهر استانبول به شمار می‌آید.

ایاصوفیه چه قسمت هایی دارد

اگر از ایاصوفیه بازدید کنید تنها با یک سالن بزرگ برای عبادت مواجه نخواهید شد بلکه این بنای باشکوه از قسمتهای گوناگونی تشکیل شده که ما در اینجا به صوت بسیار خلاصه آنها را معرفی می‌کنیم:
محراب مسجد ایا صوفیه: مهم نیست که ایاصوفیه را یک کلیسا بدانید یا یک مسجد در هر دو صورت محراب، مهمترین بخش آن خواهد بود. برای دیدن محراب طلایی ایاصوفیه باید به سمت جنوب شرقی بنا بروید. در دو طرف این محراب دو شمعدان وجود دارد که از سوی پادشاه مجارستان به این مکان رسیده‌اند.
کاشی کاری های مسجد ایا صوفیه: یکی از مهمترین ویژگی‌های مسجد ایا صوفیه، کاشی کاری‌های پر زرق و برق و ظریف آن می‌باشد که روایت کننده‌ی داستانهای مختلفی هستند. اگر با یک لیدر کاردان از ایاصوفیه دیدن کنید، تمامی داستانهای موجود در ورای کاشی کاری‌های ایا صوفیه را برایتان تعریف خواهد کرد. مهمترین بخش این کاشی کاری‌ها آن قسمتی است که در دوران عثمانیان به بنا افزوده شدند.
گنبد مسجد ایا صوفیه: مسجد ایاصوفیه گنبد مشهوری دارد، ارتفاع این گنبد 55.60 متر می‌باشد و زمانی عظمت آن را درک خواهید کرد که درست در زیر آن قرار بگیرید. بد نیست بدانید که این گنبد چندبار توسط زلزله تخریب شد اما دوباره آن را بازسازی کردند. همچنین باید بگوییم که جنس گنبد اصلی ایاصوفیه نیز از آجر و مرمر است.
منبر مسجد ایا صوفیه: منبر از ارکان جدا نشدنی مساجد است. ایا صوفیه نیز منبر بزرگی دارد تا بیانگر شکوه امپراتوری عثمانی باشد. برای دیدن این منبر باید به سمت راست محراب مسجد مراجعه نمایید.
حیاط مسجد ایا صوفیه: ایاصوفیه دارای محوطه خارجی جذابی است که برای ایرانیان بسیار جالب توجه می‌باشد زیرا وضوخانه‌ی آن در حیاط واقع شده و گردشگران همواره در این مکان در حال عکاسی هستند.
مناره های مسجد ایا صوفیه: این عبادتگاه دارای 4 مناره است که تزئینات جذابی دارند و ارتفاعشان حدود 60 متر می‌باشد.
آرامگاه های مسجد ایا صوفیه: در حیاط ایا صوفیه چند آرامگاه وجود دارد که متعلق به سلاطین عثمانی بودند.

آدرس و دسترسی مسجد ایاصوفیه استانبول

حالا که تا حدودی با مسجد زیبای ایا صوفیه آشنا شدید، روشه ای رسیدن به این بنای معروف را برایتان شرح می‌دهیم:

فاصله میدان تقسیم تا ایاصوفیه چقدر است

از سوالات متداول مسافران در رابطه با دسترسی به ایا صوفیه این است که مسجد ایاصوفیه با میدان تکسیم چقدر فاصله دارد؟ این دو مکان مشهور حدود 100 متر با یکدیگر فاصله دارند و می‌توانید به صورت پیاده از میدان تکسیم به ایا صوفیه بروید.

مسجد ایاصوفیه با مترو

نزدیکترین ایستگاه مترو به مسجد ایا صوفیه Marmaray Sirkeci Metro Station نام دارد که فاصله‌اش تا مسجد 700 متر می‌باشد و با حدود 5 دقیقه پیاده روی می‌توانید به خود را به مقصد برسانید.

مسجد ایا صوفیه با تراموا

نزدیکترین ایستگاه تراموا به ایاصوفیه Gülhane istasyonu نام دارد که با حدود 3 دقیقه پیاده روی از آن به مقصد خواهید رسید.

مسجد ایا صوفیه با اتوبوس

نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به مسجد ایا صوفیه، سلطان احمد نام دارد که تنها 69 متر با ایا صوفیه فاصله دارد.
آدرس مسجد ایا صوفیه استانبول: ترکیه، استانبول، منطقه فاتح،  سلطان احمد، میدان ایا صوفیه، موزه ایا صوفیه

نقشه مسجد ایاصوفیه استانبول

اطلاعات بازدید از مسجد ایاصوفیه

پیش از بازدید از مسجد ایا صوفیه توصیه می‌کنیم که موارد زیر را در نظر داشته باشید:
قیمت بلیت مسجد ایا صوفیه استانبول:
برای بزرگسالان: 72 لیر
برای کودکان زیر 12 سال: رایگان
ساعت های بازدید از مسجد ایا صوفیه:
از 15 ماه آوریل تا 30 اکتبر (26 فروردین تا 8 آبان): 9:00 تا 19:00
از 30 اکتبر تا 15 ماه آوریل (8 آبان تا 26 فروردین): 9:00 تا 17:00

جاهای دیدنی نزدیک به مسجد ایاصوفیه استانبول

اگر به مسجد ایاصوفیه رفتید، می‌توانید با پیاده‌روی 5 دقیقه‌ای به‌راحتی به کاخ زیبای توپکاپی بروید. از مسجد ایاصوفیه تا پارک گلخانه نیز 10 دقیقه پیاده‌ فاصله است. مسجد باشکوه سلطان احمد یا مسجد آبی نیز در چند قدمی مسجد ایاصوفیه قرار دارد. اگر از مسجد ایاصوفیه با خودرو حرکت کنید حدود یک ربع بعد به بازار بزرگ استانبول و خواهید رسید. مسیر مسجد سلیمانیه نیز از مسجد ایاصوفیه 25 دقیقه با اتومبیل است که در بین راه از بازار بزرگ استانبول نیز عبور می‌کند. حرم و فواره خرم سلطان، مخزن ریحانه، نمایشگاه تصاویر اسطوره‌های ترکیه و چشمه احمد سوم نیز از دیدنی‌های نزدیک به این مسجد هستند.

سخن فاینداتور
ایا صوفیه بی تردید یکی از شاهکارهای معماری در ترکیه است اما در ایران نیز مساجد باشکوهی وجود دارند که بازدید از آنها جذاب و دیدنی است. به نظر شما زیباترین مسجد ایران کدام است؟
منتظر نظرات شما هستیم.