گالری هنر ملی ارمنستان در ایروان

مدتی است که ایرانی‌ها برای سفر به کشور زیبای ارمنستان دیگر نیازی به تهیه‌ی ویزا ندارند، همین موضوع باعث شده تا سفر به این کشور به نسبت قبل افزایش داشته باشد. این روزها در هر فصلی شاهدیم که عده‌ای قصد سفر به ارمنستان را دارند. ما هم امروز بار سفر بستیم و راهی پایتخت زیبا و خوش آب‌وهوای ارمنستان، شهر ایروان می‌شویم. در میان دیدنی‌های جذاب این شهر، برخی از اماکن و بناها شهرت بیشتری دارند و همواره در برنامه‌های سفر گردشگران خارجی قرار می‌گیرند. یکی از این دست دیدنی‌ها‌ نگارخانه‌ی ملی ارمنستان است که حتما تصاویری از آن را دیده‌اید. اینبار به معرفی این نگارخانه‌ی بی‌همتا می‌پردازیم.

 

حقایق جالب درباره نگارخانه ملی ارمنستان

• از پربازدیدترین اماکن دیدنی در سراسر مجارستان است.
• آثاری از مشهورترین هنرمندان دنیا در این نگارخانه نگهداری می‌شوند.
• نگارخانه ملی ارمنستان در میدان جمهوری واقع شده که از مهم‌ترین اماکن شهر به شمار می‌آید.
• با بازدید از آن دیدی کلی درباره‌ی تاریخ و فرهنگ مردم ارمنستان به دست خواهید آورد.
• هزینه‌ی بازدید از آن به نسبت سایر دیدنی‌های ایروان مناسب است.

 

نگارخانه ملی ارمنستان

نگارخانه‌ی ملی ارمنستان National Gallery of Armenia که با نام‌های گالری و یا موزه‌ی ملی نیز شناخته می‌شود، یکی از جذابترین اماکن دیدنی در ایروان است. همانطور که اشاره کردیم نگارخانه‌ی ارمنستان در میدان جمهوری واقع شده است و همین موضوع تاثیر زیادی بر شهرتش دارد. به محض ورود به میدان جمهوری، بنای زیبا و باشکوه نگارخانه را خواهید یافت زیرا در این میدان تنها چند ساختمان جذاب وجود دارد که این گالری از برترین آنهاست.
نگارخانه‌ی ملی از سال 1921 میلادی تاسیس شد و از همان زمان طرفداران زیادی پیدا کرد. پیش از بازدید از گالری ملی ارمنستان باید بدانید که این مکان بسیار وسیع است و 8 طبقه و یک طبقه‌ی همکف دارد. در هریک از سطوح این بنا گنجینه‌هایی به چشم می‌خورند که در نوع خود جذاب و بی‌نظیر هستند. از کارگاه‌های آموزشی گرفته تا بخش‌های نمایش آثار باستانی، همه و همه در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان قابل استفاده هستند. با این تفاسیر باید در نظر داشته باشید که تمامی اشیای داخل این نگارخانه در چند دسته‌ی اصلی آثار ارمنستان، روسیه، اروپا، خاورمیانه، خاور دور، آثار مذهبی و هنرهای دکوراتیو تقسیم می‌شوند و همچنین بازدیدکننده‌ها می‌توانند تمامی این بخش‌ها را بر اساس تاریخ و دوره‌های گوناگون نیز ببینند. ما در ادامه به داخل ساختمان نگارخانه‌ی ملی ارمنستان خواهیم رفت و بیشتر از بخش‌های مختلف آن و آثار نفیسش برایتان خواهیم گفت. همچنان با فاینداتور همراه باشید.

 

راهنمای طبقات نگارخانه ملی ارمنستان

در حقیقت گالری ملی ارمنستان دارای 9 طبقه است؛ بنابراین توصیه می‌کنیم پیش از گشت و گذار در آن کمی با آنچه در طبقه‌های مختلف وجود دارد آشنا شوید تا بتوانید از آثار مورد علاقه‌ی خود بازدید کنید.
طبقه‌ی همکف یا صفر: به جز قسمت لابی یک سالن در این طبقه وجود دارد که با نام جورجیان Gyurjian شناخته می‌شود. جورجیان یکی از معروفترین مجسمه‌سازان ارمنی بود که حالا آثار به جا مانده از او در طبقه‌ی همکف نگارخانه‌ی ارمنستان در معرض دید عموم قرار دارد. این هنرمند بزرگ بین سال‌های 1881 تا 1948 میلادی می‌زیست.
طبقه‌ی اول: در این سطح 5 سالن برای بازدید وجود دارد که سه مورد از آنها مربوط به نمایشگاه‌های موقت است که در فواصل زمانی گوناگون برگزار می‌شوند. در دو سالن دیگر نیز آثار مربوط به خاورمیانه به نمایش گذاشته شده‌اند.
طبقه‌ی دوم: این سطح تماما به نمایشگاه‌های موقت اختصاص یافته است.
طبقه‌ی سوم: این طبقه دارای سیزده سالن است که از میان آنها 8 مورد به نمایشگاه‌های موقت اختصاص دارد و پنج سالن دیگر مربوط به هنرهای سنتی ارمنستان هستند که آثار به‌جای مانده از قرون وسطی در آنها نگهداری می‌شود.
طبقه‌ی چهارم: اینجا 9 سالن وجود دارد که در یکی از آنها قرار است به زودی آثار ادگار شاهین –نقاش و تصویرگر فرانسوی- به نمایش گذاشته شود. او یکی از نقاشان نابغه‌ی اروپایی بود که در بین سال‌های 1874 تا 1947 میلادی زندگی می‌کرد. هشت سالن دیگر به هنرهای ارمنی اختصاص یافته‌اند که بسیار جذاب هستند و پیشنهاد می‌کنیم آنها را از دست ندهید.
طبقه‌ی پنجم: 9 سالن نیز در این طبقه قرار دارند که بازدیدکنندگان می‌توانند از آثار موجود در آنها دیدن نمایند. از این میان 3 سالن را به آثار هنرمندان سبک کلاسیک ارمنستان اختصاص داده‌اند. در این قسمت‌ها می‌توانید آثار برجای مانده از هنرمندانی چون وارتگس سورنیانس، ایوان کوستانتینی آیوازوفسکی و هوناتانیان را تماشا کنید. در بقیه‌ی قسمت‌های این طبقه آثار هنری کلاسیک ارمنی نگهداری می‌شوند که قدمتشان مربوط به قرن پنجم تا بیستم می‌باشد.
طبقه‌ی ششم: این سطح هم همانند طبقه‌ی پنجم دارای 9 سالن مجزاست که در تمامی آنها آثار مربوط به هنرمندان روسی در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند. اگر علاقه‌مند به هنرهای روسی هستید، طبقه‌ی پنجم نگارخانه‌ی ملی ارمنستان را از یاد نبرید.
طبقه‌ی هفتم: این سطح دارای 7 سالن مجزا می‌باشد که آثار موجود در هریک از آنها به موضوع خاصی اختصاص یافته‌اند به همین خاطر به صورت موردی به موضوعات اشیای داخلشان اشاره می‌کنیم:
• سالن شماره یک: آثار هنری مصر و یونان
• سالن شماره دو: هنر ایتالیایی
• سالن شماره سه: هنر فنلاندی
• سالن شماره چهار: آثار هنری مربوط به اسپانیا، آلمان، سوئیس، بلژیک و اتریش
• سالن شماره پنج: هند هلندی
• سالن شماره شش: هنر فرانسوی
• سالن شماره هفت: هنرهای ترکیبی و شرح سالن‌های دیگر
طبقه‌ی هشتم: این طبقه سراسر مخصوص تماشای فیلم است و شباهت زیادی به سینما دارد. برای تماشای فیلم‌های علمی و آشنایی با آثار موجود در موزه از طریق فیلم باید به این سطح از نگارخانه‌ی ملی ارمنستان مراجعه کنید.

 

آثار موجود در نگارخانه ملی ارمنستان

در قسمت پیش کمی با آنچه در طبقه‌های مختلف نگارخانه‌ی ملی ارمنستان وجود دارد، آشنا شدیم اما در این بخش به صورت جزئی‌تر با این آثار آشنا خواهیم شد تا بدانیم در کشورهای گوناگون چه گنجینه‌هایی در این بنای باشکوه نگهداری می‌شوند.

آثار ارمنستان

اشیایی که از کشور ارمنستان در این نگارخانه نگهداری می‌شوند را می‌توان به سه قسمت اصلی نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و آثار گرافیکی تقسیم کرد. بی‌تردید توضیح و معرفی تمامی آثاری که در این بخش‌ها قرار می‌گیرند در اینجا امکان‌پذیر نیست اما برای آن که تا حدودی با آنها آشنا شوید، به صورت کلی به معرفی این دسته‌بندی‌ها خواهیم پرداخت:
نقاشی‌ها: نقاشی‌های متعددی از هنرمندان ارمنی در این گالری نگهداری می‌شوند. از نظر قدمت می‌توان این گونه آثار را مربوط به قرون شانزدهم تا بیستم میلادی دانست. طوری آثار را در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان قرار داده‌اند که بازدیدکنندگان در ابتدا نقاشی‌ها و مینیاتورهای مربوط به قرون وسطی را می‌بینند سپس به سمت گنجینه‌های تولید شده توسط هنرمندانی راهنمایی می‌شوند که در بین سال‌های 1936 تا 1951 می‌زیستند. برخی از نقاشی‌های دیواری که از هنرمندان ارمنی در این گالری نگهداری می‌شوند، به‌راستی در نوع خود بی‌نظیر هستند. همچنین برخی از نقاشی‌های این مکان توسط متفکران بزرگ ارمنی کشیده شده‌اند و بسیار دیدنی هستند. بد نیست بدانید که هنرمندان ارمنی از قرن هجدهم تا بیستم تا حدود زیادی تحت تاثیر هنرمندان روسی و اروپای غربی بودند به همین خاطر در برخی مواقع تشخیص آثار آنان از سایر هنرمندان اروپایی دشوار می‌شود. از میان نقاشی‌های هنرمندان ارمنی، آثار کلاسیک آنها طرفداران بیشتری دارد و سالن‌هایی که آثار کلاسیک آنان را در خود دارند، بیشتر مورد توجه بازدیدکنندگان قرار می‌گیرند. همچنین از یاد نبرید که در طول تاریخ نقاشان از نویسندگان نیز تاثیر پذیرفته‌اند و این موضوع جذابیت تصاویر آنها را بیشتر کرده است. در آخر باید بدانید که نقاشی‌های ماردیروس ساریان از میان تمامی نقاشان ارمنی پرطرفدارتر هستند.
مجسمه‌ها: مجسمه‌های متعددی در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان نگهداری می‌شوند که قدمت برخی از آنها به دوران ماقبل تاریخ باز‌می‌گردد و بعضی دیگر حاصل دست‌رنج هنرمندان معاصر هستند. مجسمه‌های مذهبی و مربوط به قرون وسطی به‌راستی از شگفت‌انگیزترین نمونه‌های هنرهای تزئینی در این گالری به شمار می‌آیند. با تماشای مجسمه‌هایی که در طول تاریخ توسط هنرمندان ارمنی ساخته شدند، متوجه خواهید شد که هنرمندان معاصر ارمنی تا چه اندازه از مجسمه‌سازان گذشته الگوبرداری کرده‌اند و افکار آنها را در آثارشان به کار می‌برند.
حقیقت این است که از سال 1990 میلادی ارتباط هنرمندان ارمنی با مجسمه‌سازان روس و اروپا زیاد شد و تاثیر این موضوع به وضوح در آثار تزئینی آنان قابل مشاهده است. مهمترین مجسمه‌سازان ارمنی و افرادی که در هنر ارمنی‌ها تاثیرگذار بودند، افرادی مثل یرواند ووسکان، جورجیان و آرا سرگسیان و... هستند.
هنر مجسمه‌سازی در ارمنستان در زمان پساجنگ دوباره رونق یافت و این هنر به سوی جنگ و نمایش جان‌فشانی‌های قهرمانان رفت. با این اوصاف بسیاری از تندیس‌های موجود در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان مربوط به قهرمانان جنگ است.
طرح‌های گرافیکی: بیش از 4000 دست‌نوشته، کتاب‌های مصور، کاریکاتور، پوستر و 250 نقاشی از هنرمندان ارمنی در بخش طرح‌های گرافیکی نگارخانه قرار می‌گیرند. برخی از نسخه‌های موجود در این قسمت مربوط به قرون وسطی هستند و منشائی بوده‌اند برای تولید آثار توسط هنرمندان بعدی. اگر به طرح‌های گرافیکی علاقه‌مند هستید باید بدانید که هنر ارمنی‌ها در این زمینه از قرن نوزدهم به بعد رونق یافت و هنرمندان زیادی در این زمینه درخشیدند. در حال حاضر آثار گرافیکی که توسط هنرمندان ارمنی تولید شدند در سراسر دنیا پرطرفدار هستند و بسیاری از آنها در آموزشگاه‌های هنری به عنوان الگو به هنرجویان نشان داده می‌شوند.

 

آثار روسیه

آثار کشور روسیه در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان نیز به سه دسته‌ی نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و طرح‌های گرافیکی تقسیم می‌شود که نگاه گذرایی می‌اندازیم به آنها.
نقاشی‌ها: گالری نقاشی‌های مربوط به روسیه از معدود بخش‌هایی بود که از زمان تاسیس نگارخانه‌ی ملی ارمنستان در آن وجود داشت. در حال حاضر بسیاری از نقاشی‌هایی که از هنرمندان روسی در این مرکز قابل مشاهده می‌باشد، مربوط به قرون نوزدهم و بیستم هستند. لازم است ذکر کنیم که حمایت‌های مالی خانواده‌های ثروتمند و اهدا کردن آثار نفیس توسط آنها به نگارخانه، نقشی اساسی در گسترش بخش نقاشی‌های روسی در این مرکز داشت. محبوب‌ترین نقاشان روس که آثارشان در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان قابل مشاهده است اورست کیپرنسکی، کارل پاولوویچ، ایلیا رپین، واسیلی کاندینسکی و مارک شاگال هستند که هر یک به نوبه‌ی خود نقش بسزایی در پیشرفت هنر در روسیه و سایر کشورهای همجوار ایفا کردند.
مجسمه‌ها: گالری مجسمه‌های روسیه در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان کوچک است اما آثار نفیسی را از هنرمندان بزرگ دنیا در خود دارد. اغلب مجسمه‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرند حاصل دست مجسمه‌سازان زبردست روسی هستند که در قرون هجدهم تا بیستم میلادی می‌زیستند.
گرافیکی‌ها: بخش بزرگی از این نگارخانه مربوط به هنرمندانی‌ست که در نیمه‌ی دوم قرن نوزدهم و نیمه‌ی اول قرن بیستم می‌زیستند. بیش از 500 نقاشی گرافیکی و پاستلی که توسط 150 هنرمند تهیه شده‌اند در نگارخانه‌ی ملی ارمنستان در معرض دید عموم قرار دارند.

 

آثار هنرمندان اروپایی

آثار به جای مانده از هنرمندان اروپایی نیز در این نگارخانه به سه بخش نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و طرح‌های گرافیکی تقسیم می‌شوند که در این قسمت نگاه گذرایی می‌کنیم به آنها.
نقاشی‌ها: قسمت بزرگی از نقاشی‌های موجود در بخش هنرهای اروپایی مربوط به هنرمندان ایتالیایی است. به طور کلی می‌توان گفت که آثار بیشتری از هنرمندان اروپای غربی در این بخش به چشم می‌خورد تا اروپای شرقی. اگر به بخش نقاشی‌های اروپایی سر بزنید آثار متعددی از هنرمندان اسپانیایی، انگلیسی و سوئیسی خواهید یافت. اگر بخواهیم میان آثار این بخش و آثار هنرمندان روس و ارمنی مقایسه‌ای داشته باشیم، باید بگوییم که شمار نقاشی‌های هنرمندان اروپایی به نسبت آنها کمتر است اما وجود آثار نفیس کمتر دیده شده از نقاشان اروپایی، ارزش این قسمت را زیاد کرده‌اند. اگر به نقاشی‌های مربوط به قرون وسطی علاقه‌مند هستید، حتما به سالن نقاشان اروپایی این بخش سر بزنید. به طور کلی می‌توان گفت نقاشی‌های هنرمندان اروپایی دارای ظرافت در شخصیت‌پردازی، رعایت ریتم خطوط و توجه به چشم‌اندازها هستند به همین خاطر طرفداران زیادی دارند.
مجسمه‌ها: نخستین مجسمه‌ای که در بخش مجسمه‌های اروپایی به چشم می‌خورد "مدونا و کودک" نام دارد که سازنده‌ی آن برای ساخت مجسمه‌اش از سبک‌های نوآورانه‌ی فلورانس استفاده نموده است. با این حال بی‌تردید فوق‌العاده‌ترین مجسمه‌ها مربوط به سازندگان ایتالیایی می‌باشد.
طرح‌های گرافیکی: طرح‌های گرافیکی در اروپا قدمتی بیش از 600 سال دارند. با مراجعه به بخش گرافیکی نگارخانه‌ی ملی ارمنستان متوجه تغییراتی که به مرور در آثار هنرمندان به وجود آمده، خواهید شد. متاسفانه هنرمندان بیش از 160 اثری که در این مجموعه وجود دارند نامشخص می‌باشد اما از این موضوع که بگذریم 92 طرح شگفت‌انگیز نیز وجود دارند که همگی متعلق به نقاش معروف آلمانی فردریچ فریچ هستند که به‌راستی بی‌نظیرند. آثار معدودی هم از هنرمندان انگلیسی، آلمانی، بلژیکی، سوئیسی، اتریشی و نقاشان رومانیایی به چشم می‌خورند.

 

آثار تزئینی

مجموعه هنرهای تزئینی و کاربردی در گالری ملی ارمنستان متعلق به هنرمندان کهن و معاصر هستند و بسیاری از آنها مربوط به مصر و یونان باستان، ایران، چین و ژاپن، آلمان، فرانسه، انگلستان، هلند، فنلاند، رومانی، روسیه و ارمنستان می‌شوند. گنجینه‌های تزئینی نگارخانه‌ی ارمنستان را می‌توان به بخش‌های مختلفی تقسیم کرد اما محبوب‌ترین آنها آثار عتیقه‌ی برنزی هستند که توانسته‌اند توجه مراجعه‌کنندگان زیادی را به سمت خود جلب کنند.
اگر به آثار ترئینی شرقی علاقه‌مند هستید، باید بگوییم که اشیای ارزشمند متعددی در این زمینه در نگارخانه در معرض دید عموم قرار دارند که از مشهورترینشان گلدان‌های فیروزه‌ای و ظروف متعلق به قرون هفدهم تا نوزدهم هستند.

 

تاریخچه نگارخانه‌ی ملی ارمنستان

نگارخانه‌ی ملی ارمنستان در سال 1921 میلادی توسط حکومت ارمنستان تاسیس شد. در آن زمان ساختمانی که به این گالری اختصاص یافت، دارای سالن نمایش بزرگی بود که برای برپایی کنسرت نیز از آن استفاده می‌کردند. همچنین نگارخانه در آن زمان یک کتابخانه‌ی وسیع نیز در اختیار داشت که همه اجازه‌ی استفاده از کتاب‌‎هایش را داشتند.
مخاطبان گوناگونی به این نگارخانه مراجعه می‌کردند که بسیاری از آنها نقاشان، نویسندگان، بازیگران، نوازندگان، مقامات، کارگران، سربازان، دانش آموزان و دانشجویان بودند به همین خاطر کم کم این گالری در میان جامعه پرطرفدار شد. البته ناگفته نماند که در مراسم افتتاحیه این مرکز 130 نفر حضور پیدا کردند که در آن زمان، در نوع خود عدد قابل توجهی بود. در ابتدا حدود 400 هنرمند ارمنی آثارشان را در نگارخانه در معرض دید عموم قرار دادند و رفته رفته بر تعداد آنها افزوده شد. در سال 1923 به بُعد آموزشی نگارخانه توجه بیشتری شد و همین موضوع توانست جوانان زیادتری را به سمت خود جذب کند. باید اعتراف کنیم که نگارخانه‌ی ملی ارمنستان سرگذشت پرفراز و نشیبی داشته و هر چند سال یکبار تغییراتی اساسی در آن به وجود آوردند. اگر دوست دارید که تاریخچه‌ی این مرکز را با جزئیات بیشتری بدانید، به این لینک مراجعه کنید.

 

مسیر و هزینه بازدید از گالری ملی ارمنستان

پیش از حرکت به سمت نگارخانه‌ی ملی ارمنستان خوب است که اطلاعاتی چون ساعت‌های کاری، هزینه‌ی بلیط ورودی و ... را بدانید.
ساعت‌های کاری:
سه‌شنبه تا شنبه: 11:00- 17:30
یکشنبه: 11:00- 16:30
دوشنبه: تعطیل
*توجه داشته باشید که آخرین سانس برای تهیه‌ی بلیط نیم ساعت پیش از تعطیل شدن نگارخانه می‌باشد.
هزینه‌های بلیط ورودی گالری ملی ارمنستان:
بزرگسالان: 1500 درام ارمنستان
دانشجویان و ارمنی‌ها: 400 درام ارمنستان
بازنشستگان و پناهنگان: 750 درام ارمنستان
دانش‌آموزان ارمنی: 300 درام ارمنستان
ورود به نمایشگاه‌های موقت: 600 درام ارمنستان
*ورود به این نگارخانه در شنبه‌های آخر هر ماه برای بومیان ارمنی رایگان است.
باید بدانید که برای رسیدن به نگارخانه‌ی ملی ارمنستان هم می‌توانید از مترو استفاده کنید و هم اتوبوس و هردوی این وسایل نقلیه در میدان جمهوری ایستگاه دارند. در نظر داشته باشید که اگر از این وسایل نقلیه استفاده نمایید باید چیزی در حدود 200 متر پیاده‌روی کنید.

آدرس نگارخانه ملی ارمنستان:

ارمنستان، ایروان، خیابان آرام، میدان جمهوری، نگارخانه‌ی ملی ارمنستان

 

 

سخن آخر
ارمنستان یکی از زیباترین کشورهای نزدیک به ایران است که سالانه از ایرانیان بسیاری میزبانی می‌کند. امروز باهم به یکی از مشهورترین دیدنی‌های ایروان، پایتخت این سرزمین سر زدیم و نگاهی داشتیم به تاریخ و تمدن ارامنه. نظر شما درباره‌ی نگارخانه‌ی ارمنستان چیست؟ آیا تا به حال به این نگارخانه رفته‌اید؟ به نظر شما کدامیک از دیدنی‌های ایروان جذاب‌تر هستند؟
منتظر دیدگاه‌های شما خوبان هستیم.