عروسی در ترکیه

ازدواج و تشکیل خانواده یکی از سنت های اجتماعی ست که از گذشته تا به امروز در همه جای جهان امری مرسوم تلقی می شود و در هر کشور از جمله ترکیه و حتی در هر منطقه این کشور فرهنگ، سنت و آداب و رسوم خاص خود را دارد. به همراهانی که قصد سفر به ترکیه یا رزرو تور ترکیه را دارند پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با فرهنگ عروسی ترکیه تا انتها با فاینداتور همراه باشند.

مراسم خواستگاری در ترکیه

با وجود اینکه ازدواج های سنتی با گذشت زمان در حال کمرنگ شدن است اما هنوز آداب و رسوم مربوط به فرآیند ازدواج کماکان بر جای خود باقی ست تا جایی که در خانواده های سنتی بسیاری از رسم و رسوم مو به مو اجرا می شود.

انواع خواستگاری در ترکیه

خواستگاری به شیوه سنتی و پسندیدن دختر توسط مادر یا آشنایان پسر و معرفی به آن دو به هم مرسوم ترین شیوه بود که امروز این امر کمرنگ تر شده است. یکی دیگر از سنت های قدیمی این بود که برای اینکه به دیگران اعلام کنند در این خانه دختر دم بخت وجود دارد بیرون از پنجره بطری شیشه ای قرار می دادند اگر پسری آن را شکست می توانست برای خواستگاری اقدام کند. یکی دیگر از این نوع خواستگاری ها بشیک کرتمیسی Beşik kertmesi است که در آن طبق توافق دو خانواده اسم پسر و دختر درحالی که هنوز در گهواره هستند بر روی هم گذاشته می شود. متاسفانه بردل Berdel به دو شکل بوده در شکل اول که کان بردلی Kan berdeli نامیده می شود دختری به عنوان عروس خون بس برای پایان دادن به درگیری ها و خونخواهی معامله می شود و در شکل دوم که به آن ترامپا بردل Trampa Berdel یا ازدواج مبادله ای می گویند که به نوعی برای صلح و برای جلوگیری از خونخواهی در آن 2 یا 3 دختر عنوان عروس به خانواده های یکدیگر داده می شدند یا 2 مرد دخترهای خانواده های دیگر را به عنوان همسر خود انتخاب می کردند.

رسوم مراسم خواستگاری در کشور ترکیه

در مراسم خواستگاری که به آن کیز ایستم Kız İsteme می گویند و تقریبا با ایران اشتراکاتی دارد رسم است که عروس آینده برای خانواده همسر قهوه ترک حاضر کند اما در این میان صبر و تحمل داماد سنجیده می شود به این شکل که عروس در فنجان قهوه او نمک یا فلفل را به مقدار زیاد می ریزد و داماد مجبور است مزه بد قهوه را تحمل کند و آن را کامل بدون اینکه خم به ابرو بیاورد بنوشد.
در حین خوردن قهوه خانواده ها با هم به گفتگو مشغول می شوند و اگر به اتفاق نظر و تفاهم رسیدند فنجان ها را روی میز قرار می دهند اما اگر نیاز به صحبت و تعامل بیشتر را احساس کردند فنجان را در دست خود نگه می دارند. بعد از قرار دادن فنجان بر روی میز بزرگ خانواده داماد، دختر را خواستگاری می کند که اگر جواب مثبت باشد معمولا یا بقچه ای از لوازم مانند لباس به منزل عروس فرستاده می شود و یا اگر آمادگی داشتند همان روز مراسم نامزدی انجام می شود.

مراسم نامزدی در ترکیه

در مراسم نامزدی که در خانه عروس برگزار می شود عروس و داماد حلقه هایی را که با 1 روبان قرمز به هم متصل است در انگشت دست راست هم قرار می دهند، روبان توسط فردی از خانواده یا قوم و خویشی نزدیک با قیچی بریده می شود که نشان از رسمیت این نامزدی دارد. پس از آن حلقه ها را در انگشت دست چپ می پوشند.

مراسم حنابندان در ترکیه

3 روز قبل از برگزار کردن مراسم عروسی، جشن حنابندان با حضور خانم ها صورت می گیرد. عروس در این روز معمولا لباس قرمز‌رنگ و روبنده قرمز می پوشد. مادرشوهر حنای فرستاده شده از جانب خانواده داماد را به نیت دور بودن زوج از شر آفات و بدی ها بر روی یک سکه طلا به دست عروس می بندد و طلا و زیورآلات و فرش ابریشمی به او هدیه می دهد و عروس بر روی فرش قدم می زند و دست مادر همسر آینده خود را به نشانه احترام می بوسد. بعد مراسم را با ساز و آواز و رقص ادامه می دهند که در این بین شعرهایی درباره جدایی دختر از خانواده خود خوانده می شود که اشک عروس را درمی آورد.

مراسم عروسی در ترکیه

بسته به توان مالی یا پیروی از رسوم گذشته در بعضی از خانواده ها تا 3 شبانه روز مراسم عروسی ادامه پیدا می کند. مراسم عروسی به صورت کلی شبیه به مراسم ایرانیان است. رقصیدن عروس و داماد با آهنگ با هم، بریدن کیک عروسی و مراسم اهدای طلا و زیورآلات انجام می شود. اگر این زوج مسلمان باشند بعد از عروسی وظیفه دارند تا مراسم ازدواج امام یا ایمام نیکاح İmam nikâhı را که جزیی از ازدواج مذهبی ست را انجام دهند که شامل خواندن خطبه عقد و طی کردن این مراحل می شود اما در مقابل در ازدواج های مدنی در خانواده های غیرمذهبی چنین چیزی نیاز نیست. در خانواده های مذهبی محل برگزاری مراسم عروسی خانم ها از آقایان جدا ست و در آن قرآن یا دعا خوانده می شود.

رسم و رسوم کلی عروسی در ترکیه

در ترکیه رسم است که داماد نباید همسر خود را در لباس عروس تا روز جشن به دلیل بدشگونی ببیند. عروس صبح به آرایشگاه می رود و بعد از اتمام کار به منزل برمی گردد. داماد با چند نفر از دوستان یا آشنایان به همراه گروه موسیقی و نوازندگان سازهای زورنا Zurna و دهل برای بردن عروس به منزل وی می روند که رسم است خانواده عروس بعد از چند بار در زدن درب خانه را به روی داماد باز کنند و پس از آن داماد باید به کسانی که در را باز کردند مبلغی را به عنوان شیرینی بدهد. پدر دختر دست عروس را در دست داماد می گذارد و برای او دعای خیر می کند. یکی از آداب و رسومی که در ترکیه انجام می شود بستن کمربند یا روبان قرمز توسط پدر یا برادر یا دایی یا عموی عروس به کمر عروس است که در واقع به بلوغ و گذار از فصلی به فصل دیگر در زندگی او اشاره دارد. شخصی که روبان را گره می زند باید پسر مجرد باشد، قبل از گره زدن نهایی، این روبان چند بار از زیر پای عروس باید رد شود. به نشانه برکت و ثروت بر سر عروس گندم یا سکه می ریزند و معتقدند اگر کسی آن را جمع کند و همراه خود داشته باشد سال پربرکتی نصیبش خواهد شد. در این میان نوازندگان تا زمانی که عروس از خانه بیرون بیاید مشغول ساز و آواز هستند. در برخی مناطق عروس را با اسب از خانه به محل برگزاری مراسم می برند.
مراسم شانه در شانه که در بعضی مناطق وجود دارد به این شکل است که عروس در نزدیکی درب منزل می ایستد و داماد که تعلل او را می بیند بازوی خود را به دور بازوی او حلقه می کند که نشان از به دوش کشیدن بار مسئولیت در زندگی پیش رو است.
یکی از کارهایی که انجام می شود نوشتن اسم دوستان مجرد عروس در ته کفش عروس است که بعد از اتمام جشن آن را بررسی می کنند و اعتقاد بر این است کسی که اسم او از روی کفش پاک شده باشد عروس بعدی است و در آینده ای نزدیک ازدواج می کند.

رسم عروسی در شهرهای شرق مدیترانه

در رسوم منطقه شرق مدیترانه یکی از سنت های عروسی دزدیدن بالش است که 1 فرد از طرف خانواده داماد 1 بالشت را از جهیزیه عروس می دزدد و داماد برای پس گرفتن آن باید به او مبلغی را بدهد. در آدانا آویزان شدن پرچم بزرگ بر روی خانه خبر از عروس می دهد که در بعضی از مناطق پرتقال یا پیاز آویزان می شود. داخل دسری که به داماد داده می شود یک تکه طلا قرار می دهند و از او می خواهند که آن را پیدا کند. رقص و هلهله از جلوی در خانه پدر داماد شروع می شود و تا در خانه پدرعروس ادامه دارد. وقتی که عروس به منزل آینده خود می آید، در مقابل درب خانه قربانی کردن حیوانات همراه با طبل و زورنا انجام می شود و ورزش کشتی کاراکوچاک را در این میان انجام می دهند. در شب حنابندان بازی های مجازات حنا انجام می شود که در آن راه داماد را بند می آورند و از او می خواهند تخم مرغی را که بالای درختی بلند قرار دارد بشکند اگر نتواند این کار را انجام دهد مجازات می شود.

رسوم عروسی مردم شهرهای ترکیه در منطقه آناتولی شرقی

در رسوم منطقه آناتولی شرقی دوست های داماد وقتی داماد ازدواج می کند گوش های او را می کشند و داماد باید آن ها را به 1 وعده غذایی میهمان کند. داماد مدتی با خانواده عروس صحبت نمی کند همچنین وقتی عروس وارد خانه داماد می شود بر سر او پول و آجیل می ریزند و موهای عروس یک هفته پس از ازدواج کوتاه می شود.

رسوم شهرهای ترکیه در منطقه جنوب شرقی آناتولی

در رسوم جنوب شرقی آناتولی مراسم اهدای طلا و جواهر در پایان عروسی برگزار می شود که عروس مجبور است حجم زیادی از طلا را بپوشد. کسانی که کادو ندادند در جمعه عروس (سومین جمعه بعد از عروسی) هدایای خود را از طریق مادر عروس به عروس و داماد هدیه می دهند. در دیاربکر به هنگام ورود عروس به منزل مشترک یک کوزه پر از آب به نیت جریان داشتن این ازدواج یا شکر و پول در جلوی درب شکسته می شود و جلوی پای عروس پوست گوسفند پهن می کنند و این نشانه ای از آرام و صبور شدن است. وقتی عروس وارد خانه می شود 1 شیشه یا کوزه یا بشقاب شکسته می شود به این معنا که همه چیز در خانه داماد فدای عروس می شود. در ملطیه Malatya به مادر عروس به عنوان حق شیر هدایایی داده می شود. هدایایی نیز به عمو، دایی و برادر عروس داده می شود که به آن عمی یولو دای یولو دنیر Emmi yolu - dayı yolu denir می گویند. و در آن جا نیز پرچم کشور ترکیه بر روی سقف خانه به نشانه داشتن عروسی آویزان می شود.

رسوم شهرهای ترکیه در منطقه آناتولی مرکزی

در رسوم منطقه آناتولی مرکزی در عروسی های قونیه قبل از برگزاری مراسم عروسی پرچمی را در مقابل خانه آویزان می کنند و بعد از اتمام مراسم آن را پایین می آورند. عروس لباس محلی می پوشد. در هنگام بردن عروس به منزل جدید او را از کنار قبرستان عبور می دهند که این پیام را به همراه دارد که "شما عروسی را دیده اید، مرگ را فراموش نکنید". در منطقه سیواس Sivas ترکیه عروس را سوار بر اسب می کنند و برای خوش شانسی آوردن عروس باید هنگام پایین آمدن از اسب قاشق چوبی را که در بالای 1 دیگ سر و ته شده قرار دارد بشکند.

رسوم عروسی شهرهای ترکیه در منطقه اطراف دریای اژه

در رسوم منطقه اژه عروسی ها که حداقل 3 روز و 3 شب طول می کشد به دلیل مساعد بودن شرایط جوی معمولا در مناطق باز برگزار می شود. در این میان خوانندگان زن خانه به خانه درباره مراسم عروسی اطلاع رسانی می کنند. در شهر آیدین Aydın پرچمی به نشانه برگزاری مراسم عروسی به اهتزاز درمی آید و مراسم آتش بازی انجام می شود. در زمان خواستگاری اگر با درخواست پسر موافقت شود خانواده دختر از خانواده او برای صرف چای در اولین جمعه ماه دعوت می کنند. در روز نامزدی عروس در مقابل مادر شوهر زانو می زند و دست او را می بوسد و بعد دست همه مردان در خانواده داماد را می بوسد. 2 تار مو از موهای عروس کوتاه توسط خانم های فامیل داماد کنده می شود. برای بردن عروس به خانه مشترک حداقل سه قربانی انجام می شود. در یکی از رسوم دیگر به نام قلدری داماد یا دامات زوربالیک Damat Zorbalık داماد پا برهنه و بدون کفش توسط دوستان خود رها می شود و عروس باید از مناره مسجد به داماد بگوید دوستت دارم. یکی دیگر از رسم ها شلیک به سوی تخم مرغ هایی ست که روی بطری های شیشه ای قرار دارد.
در شهر بندری چناق قلعه Çanakkale داماد با نوازندگان همراه می شود و می نوازد. وقتی داماد برای بردن عروس به منزل پدری او می رود عروس مخفی می شود و او برای پیدا کردن عروس به همه اتاق ها سر می زند و در هر اتاقی که عروس در آن حضور ندارد به فردی که آن جاست پول می دهد.
در ازمیر هم پرچم ترکیه بر روی خانه داماد نصب می شود. مراسم مخفی شدن عروس نیز مانند مراسم چناق قلعه انجام می شود. وقتی عروس سوار ماشین عروس می شود به نشانه برکت و فراوانی بر روی سر او برنج می ریزند.
در شهر مانیسا Manisa عروس را با اسب می برند. در توقات Toğat ترکیه عروس را قبل از عروسی به حمام ترکی می برند و از طرف داماد برای هدایای مختلفی می آورند. در شب حنابندان بدون دادن طلا به عروس حنا نمی بندند.

رسم عروسی شهرهای ترکیه در کرانه دریای مرمره

در رسوم منطقه مرمره هنگام رفتن به خواستگاری دختر گندم، سیاه دانه و شکر را به روبان حلقه می بندند و به بزرگترین فرد خانه می دهند. نانی به شکل حلقه با خمیر در فر درست می کنند روی آن کنجد و زیره سیاه می ریزند و آن را به همراه شکلات درون یک بقچه می پیچیند و داماد آن را به خانه عروس می برد. سنت حمام عروس در شهرهای منطقه مرمره نیز وجود دارد. وقتی عروس وارد خانه جدید می شود به نشانه وفور نعمت بر روی سر او برنج، شکر و پول توسط نزدیکان پرتاب می شود.

رسوم شهرهای ترکیه در منطقه تراکیه

در رسوم منطقه تراکیه در بعضی مناطق خواستگاری دختر فقط در روزهای دوشنبه و پنجشنبه انجام می شود. اگر در مراسم خواستگاری دختر قهوه ترک با شکر به پسر بدهد یعنی پسر را می پسندد و با میل خود ازدواج می کند اما اگر قهوه ترک بدون قند به پسر داده شود یعنی دختر راضی به این ازدواج نیست. در طول مراسم عروسی داماد شیرینی و شکلات پخش می کند و گفته شده که اگر دختر جوانی یکی از آب نبات ها را بخرد در خواب همسر آینده خود را می بیند، در خواب شخصی را می بیند که با او ازدواج می کند. عروسی ها معمولا روزهای شنبه برگزار می شود.

رسوم عروسی شهرهای ترکیه در اطراف دریای سیاه

در رسوم منطقه دریای سیاه ازدواج سخت است. برخی از خانواده ها در اولین درخواست عروس را نمی دهند اما داماد پاسخ می دهد: "بیایید در مورد آن فکر کنیم." در برخی از خانواده های مذهبی بعد از نامزدی ازدواج امام انجام می شود. خرید عروسی دوشنبه ها یا پنج شنبه ها انجام می شود، عروس با عمه خود و داماد جداگانه به حمام ترکی برده می شوند که در این میان هدایایی رد و بدل می شود. صورت عروس با پارچه پوشانده می شود و گندم و پول بر سر او ریخته می شود. در روز عروسی عروس یک قاشق را که در خروجی خانه پدری او گذاشته شده را می شکند این کار به این معناست که رفتارهایی که ممکن است توهین آمیز باشد در خانه پدری باقی می ماند.
در شهر ریزه ترکیه پدر یا برادر عروس او را از خانه بیرون می آورند. اگر محل برگزاری عروسی نزدیک باشد پیاده و اگر دور است با ماشین می برند. برندن عروس با اسب از سنت های قدیمی است. به نشانه ثروتمند شدن بر روی پارچه ای که بر سر می گذارد پول ریخته می شود. بعد از گذشت یک هفته از عروسی "هفت" می شود که در آن روز عروس به همراه داماد به خانه پدر خود می رود.

سخن فاینداتور

به نظر شما آداب و رسوم و پایبندی به آن دست و پا گیر است یا شما خود را ملزم به انجام آن می دانید؟
با توجه به اینکه به برخی از سنت های عروسی ترکیه در مناطق مختلف اشاره شد. اگر شما رسم و رسومی را می شناسید که رایج است در صورت تمایل آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید. منتظر شنیدن نظرات و پیشنهادات شما هستیم