شاهاندشت آمل | شهر شاه نشین مازندران

معرفی شاهاندشت مازندران

شاهاندشت Shahandasht یکی از زیباترین مناطق توریستی استان مازندران است که در منطقه لاریجان شهرستان آمل قرار دارد. دَرّه شاهاندست دارای 3500 سال قدمت است و با وجود وسعت کم توانسته چهار اثر و جاذبه توریستی را در لیست میراث ملی ایران به نام خود ثبت کند. این منطقه ییلاقی زیبا به دلیل آب و هوای مناسب در گذشته میزبان شاهان ایرانی از جمله شاه عباس صفوی بود. از مهمترین ویژگی های منطقه و روستای شاهاندشت وجود آثار تاریخی و اکوتوریسم متنوع آن است که در ادامه مطلب به معرفی آن خواهیم پرداخت.

جاذبه های گردشگری شاهاندشت

شاهاندشت یک مقصد توریستی مناسب برای طبیعت گردی است و مهمترین جاذبه های گردشگری آن بر پایه طبیعت آن شکل گرفتند؛ اما از تاریخ غنی و چند هزارساله آن نباید گذشت که هر کدام روایتگر داستان های خواندنی از تاریخ این منطقه هستند.

قلعه شاهاندشت یا قلعه ملک بهمن

وقتی وارد منطقه شاهاندشت شوید، برروی یک کوه سنگی مرتفع بنای قلعه قدیمی شاهاندشت به خوبی قابل مشاهده است. این اثر تاریخی در دوره های مختلف با نامهای قلعه شاهاندشت، قلعه ملک بهمن یا ملک قَلا خوانده می شد. داستان قلعه از چه قرار است؟
در زمان صفویان (شاه عباس صفوی به قبل) دودمانی به نام پادوسیان بر مناطق رویان، نور، کجور و شاهاندشت حکمرانی می کردند. این دودمان خود را منتصب به جاماسب ساسانی می دانستند. جاماسب یا ژاماسب بیست و یکمین پادشاه ساسانی و برادر قباد اول بود. به رسم دیرین امپراتوری های گذشته، عنوان پادشاه به برادر بزرگ یعنی قباد اول رسید، ولی این پایان کار نبود...
ابتدا قباد اول که پیروی آیین مزدک بود به دلیل مخالفت با روحانیان زرتشت دستگیر و به زندان انداخته شد. روحانیان و درباریان به جای قباد برادر او جاماسب را بر تخت نشاندند. پس از گذشت زمان اندکی قباد به کمک سراداران خود توانست از زندان فرار کند و بدون کمترین خونریزی سلطنت را از جاماسب پس بگیرد. این طور شد که جاماسب به ارمنستان کنونی تبعید شد.
پس از تبعید، فرزندان جاماسب به نام های فرخ زاد (سردار انوشیروان) در یمن و فیروز پسر دوم او در طبرستان ساکن شدند. در واقع آثار تاریخی و قلعه شاهاندشت مربوط به زمان حکمرانی پسران فیروز به نام های دابویه و پادوسیان هستند. این قلعه‌ی زیبا که جزو بزرگترین قلعه های کوهستانی ایران در ناحیه البرز است، در سال 1379 در لیست آثار ملی ایران بخش لاریجان به ثبت رسید.

آبشار شاهاندشت

زمانی که نام شاهان دشت را در اینترنت جستجو می کنید اولین نامی که به شما نشان داده می شود اسم آبشار شاهاندشت است. 

معرفی آبشار شاهاندشت

این آبشار جزو بزرگترین آبشارهای مازندران است و به دلیل نزدیکی آن به جاده هراز و آب دائمی آن جزو مهمترین مناطق تفریحی و طبیعت گردی در ایران محسوب می‌شود. در واقع آبشار شاهاندشت درست در قسمت پایین دستی قلع ملک بهمن قرار دارد و متشکل از 8 آبریز کوچک و بزرگ است. مجموعه ارتفاع آبشار به 180 متر می‌رسد.

غار شاهاندشت

در اقلیم شمال ایران هر کجا که دره و یا آبشار باشد حتما غار آبی وجود دارد. در منطقه شاهاندشت نیز دو غار الیاس تنگه و غار کبوتر کلی وجود دارند. برنامه بازدید از غار شاهاندشت عموما در قالب تورهای غارنوردی و طبیعت گردی ارائه می شود، اما اگر تمایل داشتید شخصا از غارها دیدن کنید، می توانید از بومیان کمک بگیرید. از روستای شاهاندشت تا غار الیاس تنگه حدود دو کیلومتر راه است. جالب بدانید در گویش مردم محلی آمل این غار "آس تنگه" خوانده می شود.
غار شاهاندشت در ارتفاع 2200 متری از سطح دریاست و به بستر رودخانه چلمه هراز می رسد و بهترین زمان بازدید از غار در فصلهای بهار و تابستان می‌باشد.

آرامگاه عارف گریان یا امامزاده الیاس شاهاندشت

در دوران سربداران در سده هشتم هجری، جنبش های مختلف مردمی علیه سال ها استعمار قوم مغول شکل گرفتند که هسته اصلی آن پیروان مذاهب مختلف شیعه در ایران بودند. در این دوران عنوانی به نام "درویش" در ایران باب شد که این اشخاص به نوعی عارف مسلک و ریش سفید منطقه بودند. غار آرامگاه عارف شاهاندشت نیز مربوط به دوره سربداران است كه مقبره آن در سال های اخير توسط اهالی روستا بازسازی شد. این محل مکان مناسبی برای توقف و استراحت کوهنوردان، غار نوردان و طبیعت گردان در تور شاهاندشت است. توجه داشته باشید در این منطقه صرفا امکانات اولیه بین راهی وجود دارد پس توقع امکانات و خدمات لوکسی را نداشته باشید.

تکیه شاهاندشت

تکیه شاهان دشت در واقع یادگاری از دوران قاجار است. این مکان از زمان قاجار تا به امروز محل برگزاری مراسم مذهبی و یا گردهمایی های مهم روستا است. بنای تکیه، ساختمانی به شکل (L) است که به سبک و سیاق خانه های شمالی دارای سقف شیروانی، ستون های چوبی و تراس باریک ساخته شد.

برج سی شاهاندشت

برج سی (بیامه سی) یا آتشکده شاهاندشت یکی از آثار تاریخی پیش از اسلام در منطقه شاهاندشت است. در واقع تاریخ ساخت برج آتشکده همزمان با ساخت قلعه ملک بهمن بود که به زمان پیروان زرتشتی ال پادوسیان برمی گردد.

پردیس شاهاندشت یا باغ گردو

پردیس شاهان دشت یک زمین کشاورزی حدود 60 هکتاری است که برای کشت گردوی پیوندی ایران استفاده می شد. علت شهرت باغ این است که برای اولین بار در ایران موفق به پرورش و کشت گردو در زمین های شیب دار کوهستانی به شکل پیوندی شدند.

سه طاق در شاهاندشت

مکان تاریخی دیگری در منطقه شاهاندشت به نام "سه طاق" وجود دارد که در واقع سه حفره طاق مانند است که در ارتفاع کوه مشرف به آتشگاه شاهاندشت قرار دارد. این سبک طاق سازی بسیار شبیه معماری گوردخمه های قبل از اسلام است. برای رسیدن به 3 طاق باید ابتدا به ده وانا و سپس به آخا رفت. از دِه آخا حدود 5 ساعت مسیر خاکی به سمت سه طاق پیش روی شماست. شما می توانید پس از بازدید از قلعه ملک بهمن حدود 8 ساعت بعد به سه طاق برسید. هر کدام از این طاقچه‌ها ۷ متر ارتفاع و ۵ متر عرض و ۱ تا ۲ متر عمق دارند.

ویژگی های مهم طبیعت گردی در شاهاندشت

همان طور که در ابتدای متن گفته شد شاهاندشت یکی از بهترین مناطق اکوتوریسم در ایران است. دره شاهان دشت محل رویش 300 گونه گیاهی ایران مانند زرشك، پونه، سماق، گلپر، كما، چای كوهی، گزنه، آويشن، كاكوتی، شيرين بيان و علف چشمه است.
از نظر حیات وحش نیز شاهاندشت زیستگاه حیواناتی همچون پازن، پلنگ، خرس قهوه ای، آگامای قفقازی، كبک، بادخورک كوهی، مرغ حق، خفاش بال سفيد و انواع حشرات از قبيل عنكبوت است که مناسب تحقیقات جانورشناسی و غار شناسی می‌باشد.

سوغات شاهاندشت

شاهاندشت در اقلیم کوهستانی شمال ایران در البرز قرار دارد، بنابراین مناسب ترین محل برای کشت انواع آلو، گیلاس، آلبالو، سیب، رزدآلو، تمشک و گردوی پیوندی می‌باشد همچنین سوغاتی های محلی که حاصل دست رنج زنان شاهاندشت هستند از جمله نان مخصوص با سبزی کوهی و انواع غذا با گردونیز انتخاب های خوبی برای سوغات به شمار می‌روند.

اقامت در شاهاندشت

اقامتگاه و هتل در شاهاندشت وجود ندارد. شما می توانید برای اقامت از خانه های محلی، مکانهای تعبیه شده برای نصب چادر شب و یا آلاچیق ها استفاده کنید. معمولا خانه های شاهاندشت در رزرو آژانس های مسافرتی ارائه دهنده تورهای داخلی (تور شاهاندشت) قرار دارند. بنابراین قبل از سفر هماهنگی لازم جهت اقامت در روستاها را انجام بدهید و یا وسایل کمپینگ را به همراه داشته باشید.

آدرس شاهان دشت

این شهر در مسیر جاده هراز- تهران و 65 کیلومتری شهر آمل مازندران قرار دارد.
در واقع ابتدا از مسیر جاده هراز پس از طی مسافت حدود 86 کیلومتر (از تهران) به دو روستای زیبا به نام گَزنک و شنگلده از توابع لاریجان می رسید. در این مسیر دو پل فلزی و یک پل به نام وارنا قرار دارند که ورودی اصلی منطقه امیری هستند. از ابتدای روستای امیری تا شاهاندشت باید حدود 2 کیلومتر جاده آسفالت را طی کنید. با مشاهده تابلوی راهنمای روستا شما به شاهاندست می رسید. قبل از ورود به دره و چند دِه اطراف آن می توانید از قبرستان و مسجد شاهاندشت دیدن کنید، سپس به سمت آبشار حرکت نمایید. سخن فاینداتور
همراهان عزیز در این مطلب به معرفی یکی دیگر از جاذبه های توریستی معروف ایران و مازندران پرداختیم. این منطقه در کنار آبشار کبودال، آبشار آهکی و منطقه شیرگاه بهترین گزینه برای طبیعت گردی هستند؛ اما از هرچه بگذریم از تجربه و خاطره سفر نباید گذشت...
پس اگر شما به شاهاندشت سفر کردید و یا نکته مهمی در خصوص این منطقه زیبا می دانید با ما در میان بگذارید.
منتظر نظرات صمیمانه شما هستیم.