خانه بروجردی ها در کاشان

تجزیه و تحلیل خانه بروجردی ها در کاشان

خانه بروجردی ها بنایی تاریخی در شهر کاشان است که قدمت آن به چیزی در حدود 160 سال پیش باز می‌گردد. خانه بروجردی ها را معماری زبردست به نام استاد علی مریم کاشانی ساخت که از او سازه های دیگری هم در کاشان بر جای مانده است.
شاید شما هم مانند افراد دیگر تصور کنید که خانه بروجردی ها متعلق به فردی اهل بروجرد بوده است اما این موضوع صحت ندارد و ماجرای نامگذاری بنا چیز دیگری است. موضوع به داستان عاشقانه‌ای باز می‌گردد. روزی از روزها حاج سید حسن نطنزی که یکی از بازرگانان مشهور بروجرد بود، عاشق دختر حاج طباطبایی یکی از ثروتمندان کاشان می‌شود. وقتی سید حسن به خاستگاری دختر مورد علاقه‌اش می‌رود، پدر دختر برای او شرط می‌گذارد که تنها در صورتی اجازه ازدواج با دختر طباطبایی را خواهد داشت که یک خانه در شان دخترش برای او بسازد، خانه‌ای که شبیه به بنای طباطبایی ها باشد.
باید بدانید که خانه‌ی طباطبایی‌ها از بهترین بناهای تاریخی موجود در کاشان است که هنوز هم امکان بازدید از آن وجود دارد. سید حسن شرط پدر دختر طباطبایی ها را می پذیرد و پس از چند روز ساخت خانه‌ای در شان و منزلت خاندان طباطبایی ها را آغاز می کند. در این میان نکته‌ای از قلم می‌افتد، این موضوع که ساخت خانه‌ای با شکوه و عظمت خانه‌ی طباطبایی‌ها زمان زیادی لازم دارد. در واقع پس از 7 سال ساخت یکی از حیاط ها به اتمام می رسد و بعد از گذشت 11 سال تالار اصلی ساخته می‌شود و در تمامی این مدت سید حسن در خانه‌ی پدر همسرش زندگی می کرده است و همین موضوع مشکلاتی را به همراه داشت و اینچنین شد که سید حسن و همسرش به خانه‌ی خودشان نقل مکان کردند و باقی بخش های بنا را به مرور کامل می نمایند.
حالا شاهدیم که خانه‌ی بروجردی ها یکی از برترین بناهای موجود در کاشان و چه بسا ایران است. در حال حاضر خانه بروجردی ها محل استقرار میراث فرهنگی کاشان به شمار می‌آید و همواره گردشگران خارجی و ایرانی بسیاری از آن دیدن می‌کنند.

معماری خانه بروجردی های کاشان

هر گوشه ای از خانه بروجردی ها سرشار از ذوق، هنر و فرهنگ ایرانی است و به بینندگان یادآوری می کند که ایرانی ها از چه تمدن و پیشینه‌ی فوق العاده ای برخوردار هستند. اگر به بازدید از خانه بروجردی ها می روید از همان ابتدای ورود به اطراف دقت کنید زیرا دیدنی های این خانه از همان ابتدای ورود آغاز می شود. دور تا دور حیاط اصلی با نقاشی ها و گچبری هایی از میوه و خوراکی های گوناگون مزین شده است که نشان دهنده‌ی بخشش مالک این بنا و احترام او به همسرش می باشد.
گفته می شود که نظرات کمال الملک در بسیاری از نقاشی های موجود در خانه بروجردی ها تاثیر داشته است زیرا این هنرمند مشهور نیز ساکن کاشان، شهر خانه های تاریخی بوده است. در حقیقت هر گوشه‌ای از خانه های قدیمی کاشان رد پایی از هنرمندان اصیل و ماهر ایران زمین دارد که خانه بروجردی ها تنها بخشی از آن است.
به محض ورود شکوه و زیبایی حیاط و عظمت بنا را خواهید دید، از چند پله گذر خواهید کرد و می‌توانید در کنار حوض بزرگ خانه و باغچه هایش قدم بزنید. هر بخشی از این بنا داستانی برای گفتن دارد، داستان هایی که در ذهن هر گردشگری نقش خواهد بست، فقط کافیست با دقت بیشتری به اطراف نگاه کنید و اگر هوشمند باشید، متوجه خواهید شد که هر قسمت از این خانه همانند یک معما راوی یک افسانه یا واقعه‌ی تاریخی است.
در هر بخش از خانه با گچ بری و نقاشی برای میهمانان و ساکنان داستانی روایت می‌شود، ماجراهایی چون یوسف و زلیخا، لیلی و مجنون و... همچنین آثاری نمادین نیز در گچبری ها به چشم می‌خورند برای مثال اجناسی که سید حسن با آنها تجارت می کرد یا هدایایی که از افراد بزرگ دریافت کرده بود، در خانه به صورت گچبری شده به چشم می خورند.
چند خانه تاریخی در کاشان وجود دارد که با وجود آن که در ظاهر باهم متفاوت هستند اما در اصل شباهت های زیادی با هم دارند، فضاهایی مانند شاهنشین، آینه خانه، سه دری، حیاط های اندرونی و بیرونی، اتاق های تابستانی و زمستانی، حوض خانه و هاربند و بادگیرها در تمامی خانه های تاریخی کاشان از جمله خانه بروجردی ها وجود دارند.
کاشان شهری کویری بوده و هست و همین موضوع باعث می شد تا برای خنک نگه داشتن فضای خانه ها در فصل های گرم و گرم کردن آنها در فصل های سرد، اتاق ها و بخش های مختلفی در بناها ساخته شود و چهره بناها را شبیه به هم کند. مقرنس و تذهیب، یزدی بندی ایوان ها، نقاشی روی گچ، درودگری و منبت کاری جلوه‌ی ویژه‌ای به بنای بروجردی‌ها داده است.

بخش های مختلف خانه بروجردی ها در کاشان

همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم خانه بروجردی ها مانند بسیاری از دیگر بناهای تاریخی کاشان دارای بخش های مختلفی است که مهمترین آنها را در اینجا نام می بریم و پیشنهاد می کنیم که خودتان برای بازدید از آنها اقدام کنید تا عمق زیبایی آنها را درک نمایید.
اتاق شاهنشین
اتاق مخصوص بانوان (در طبقه فوقانی)
سه دری
حیاط اندرونی
حیاط بیرونی
سرداب
حوض خانه
اتاق های مناسب فصل
بادگیر

وضعیت کنونی خانه بروجردی ها در کاشان

متاسفانه چند سال به این خانه رسیدگی لازم نشد و همین موضوع خانه بروجردی ها را به میزان زیادی تخریب کرد و عناصری مانند آفتاب و نشت آب باعث شد تا برخی از نقاشی های نفیس یا گچبری ها تخریب شوند. در سال 78 خورشیدی طرحی به نام طرح پردیسان به منظور بازسازی خانه های تاریخی در دستور کار میراث فرهنگی قرار گرفت و باعث شد تا وضعیت برخی از خانه ها وضعیت بهتری پیدا کنند که البته بیشتر در این پروژه به بازسازی خانه عامری ها (یکی دیگر از خانه های تاریخی کاشان) پرداخته شد.
بی شک اهمیت زیادی دارد که به صورت منظم به خانه بروجردی ها و بناهای تاریخی همنظیرش در کاشان و سایر شهرهای ایران رسیدگی شود و حتی اگر آنها را تغییر کاربری داده و به ساختمان هایی چون هتل و ... تبدیل کنند، شاید در پیشرفت صنعت توریست در ایران تاثیر زیادی داشته باشد.
در حال حاضر لیدرهایی در خانه بروجردی ها حضور دارند که تمامی بخش های بنا را به بازدیدکنندگان معرفی می‌کنند و می‌توانید تمامی سوالات خود را در رابطه با خانه بروجردی ها از آنان بپرسید. توصیه می کنیم که در معرفی خانه بروجردی ها به دیگران، قدمی هرچند کوچک در شناساندن ایران به دیگران بردارید و تا جایی که امکان دارد در حین بازدید به خانه بروجردی ها آسیبی وارد نکنید.

نکات جالب درباره خانه بروجردی ها

با وجود این که تا اینجا تا حدودی خانه بروجردی ها را به شما عزیزان معرفی کردیم اما باید بگوییم که در حقیقت اگر بخواهیم تمامی بخش های این بنا را با جزئیات معرفی نماییم باید به اندازه چند کتاب صحبت کنیم به همین خاطر برخی از نکات جالب را در رابطه با خانه بروجردی ها برایتان گلچین کرده ایم که اغلب برای گردشگران جالب هستند:
تمامی نقاشی های موجود در خانه بروجردی ها بدون سانسور هستند.
در یکی از بخش های این خانه روی سقف، یک فرش را گچبری کرده‌اند که وقتی به آن نور تابانده می‌شود، گویا فرشی زیبا روی زمین پهن شده است.
همواره طبقات بالا جای بانوان بوده است.
از برخی حیوانات به صورت نمادین در بنا استفاده شده مانند روباه هایی تسبیح به دست یا ... که نشان دهنده‌ی نوع تفکر آن زمان بوده است.
در هر بخش از شاهنشین یک تصویر وجود دارد که راوی یک داستان است.
در طبقات بالا سربازانی را گچبری کرده اند که برای حفاظت از بانوان گماشته شده اند.
از سبک نقاشی های انگلیسی و اروپایی نیز در نقاشی ها استفاده شده است.
سرداب خانه هنوز هوای بسیار سردی دارد.
نام خانه بروجردی‌ها در فهرست میراث فرهنگی ایران به ثبت رسیده است.

ساعت بازدید و آدرس خانه بروجردی ها

پیش از مراجعه به خانه بروجردی ها بهتر است نکات زیر را در نظر داشته باشید:
ساعت بازدید: تابستان: 9:00 تا 18:00 سایر فصل ها: 9:00 تا 16:30
قیمت بلیت خانه بروجردی ها: 2 هزار و 500 تومان
قیمت بلیت خانه بروجردی ها برای اتباع خارجی: 15 هزار تومان
*خانه بروجردی ها در ایام تعطیلات رسمی که به دلیل سوگواری هستند، تعطیل می باشد.
آدرس خانه بروجردی ها: کاشان، محله سلطان امیر احمد، خیابان علوی، خانه بروجردی ها

خانه بروجردی ها بر روی نقشه

جاذبه های دیدنی نزدیک به خانه بروجردی ها
توصیه می کنیم که در طی بازدیدتان از خانه بروجردی ها از سایر دیدنی های نزدیک به آن هم بازدید نمایید که از قبیل زیر هستند:
خانه طباطبایی ها با 190 متر فاصله از خانه بروجردی ها
خانه عباسیان با 450 متر فاصله از خانه بروجردی ها
حمام سلطان احمد با فاصله 300 متر از خانه بروجردی ها
خانه باکوجی با فاصله 290 متر از خانه بروجردی ها تور اصفهان
سخن فاینداتور
در این مطلب با هم سری به خانه بروجردی ها در کاشان زدیم و از زیبایی های این بنای شاهکار برایتان گفتیم. نظر شما در رابطه با خانه بروجردی ها چیست؟
آیا تاکنون خانه بروجردی ها یا سایر بناهای تاریخی کاشان را از نزدیک دیده اید؟
منتظر نظرات و پیشنهادات شما عزیزان هستیم.